Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 37-NQ/TW về "công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030", Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy có Hướng dẫn số 20-HD/BTGTU ngày 20/4/2015 về học tập, quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XI. Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục nghề nghiệp quán triệt, triển khai đến 100% cán bộ, đảng viên, nhà giáo. Đây được coi là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục. Kết quả việc triển khai học tập, quán triệt Nghị quyết đã góp phần nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, cán bộ, đảng viên, nhà giáo về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác lý luận; về phương châm, nhiệm vụ, các hướng nghiên cứu và các biện pháp chủ yếu đẩy mạnh công tác lý luận đến năm 2030.

Sau 10 năm triển khai và thực hiện, công tác lý luận và định hướng nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp đã đạt được những kết quả nhất định:

Việc thực hiện phương châm công tác lý luận: Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận được triển khai thực hiện hiệu quả, gắn với các lĩnh vực của đời sống xã hội, tích cực áp dụng lý luận và thực tiễn công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị với phát triển giáo dục nghề nghiệp; lấy chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho mọi hành động, vận dụng sáng tạo lý luận vào thực tiễn trong xây dựng và thực hiện các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành động.

Việc thực hiện các nhiệm vụ công tác lý luận: Hàng năm, việc xây dựng kế hoạch triển khai nhiệm vụ, chương trình công tác giáo dục nghề nghiệp đều căn cứ trên cơ sở lý luận và thực tiễn là các văn bản quy định, chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ, ngành Trung ương, của UBND tỉnh, kết quả thực hiện của các năm để so sánh, đối chiếu làm cơ sở đề xuất.

Việc triển khai các hướng nghiên cứu lý luận: Việc giáo dục Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp là một nội dung được bố trí giảng dạy ngay đầu chương trình môn Giáo dục Chính trị, chiếm khoảng 37% khối lượng kiến thức trong chương trình giảng dạy lí luận chính trị, nhằm giúp sinh viên có tư duy khoa học, cách nhìn nhận, đánh giá đúng đắn đối với học tập tại trường nói chung, học môn Giáo dục Chính trị nói riêng. Trong quá trình giảng dạy, giảng viên, giáo viên đã gắn các nội dung về chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh với thực tế giúp sinh viên định hướng tư tưởng lý luận, giải quyết đúng các vấn đề phát sinh trong học tập và cuộc sống.

Việc triển khai thực hiện được lồng ghép trong triển khai bồi dưỡng chính trị hè cho nhà giáo giáo dục nghề nghiệp và sinh hoạt chính trị đầu khóa cho học sinh, sinh viên hàng năm. Sở Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành Văn bản số 168/SLĐTBXH-DN ngày 29/01/2019 triển khai thực hiện Thông tư số 24/2018/TT-BLĐTBXH ngày 06/12/2018 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành Chương trình môn học Giáo dục chính trị thuộc khối các môn học chung trong chương trình đào tạo trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng. Trực tiếp quán triệt việc thực hiện Thông tư đến các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong Hội nghị giao ban công tác giáo dục nghề nghiệp định kỳ hàng năm.

Lớp bồi dưỡng chính trị hè cho nhà giáo giảng dạy lý luận chính trị năm 2023

Việc phát huy dân chủ trong công tác lý luận và nghiên cứu lý luận: Thực hiện nghiêm túc quyền phát huy dân chủ trong hội họp, mỗi cán bộ, đảng viên nhà giáo trên địa bàn tỉnh đều được thảo luận, bàn bạc, tham gia ý kiến, phê bình, chất vấn. Việc xây dựng nghị quyết, quy chế, quy định, quyết định, chương trình, kế hoạch... được tiến hành chặt chẽ, đảm bảo đúng quy trình dựa trên nguyên tắc tập trung dân chủ; phát huy tối đa tinh thần và trí tuệ của tập thể cũng như sáng kiến của cá nhân, góp phần quan trọng trong việc định ra chủ trương phát triển hoạt động giáo dục nghề nghiệp.

Đổi mới về nội dung, phương pháp, chương trình, giáo trình học tập, nghiên cứu lý luận chính trị: Sở Lao động – Thương binh và Xã hội đã triển khai đầy đủ đến các cơ sở GDNN thực hiện Kết luận 94-KL/TW ngày 28/3/2014 của Ban Bí thư về tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 12/13 trường trung cấp, cao đẳng tổ chức đào tạo môn học giáo dục chính trị; có bố trí bộ phận theo dõi, quản lý việc học tập lý luận chính trị thuộc các phòng/khoa như: khoa Khoa học cơ bản, phòng công tác chính trị học sinh, sinh viên… 12/12 trường trung cấp, cao đẳng trên địa bàn đã xây dựng kế hoạch, chương trình môn học Giáo dục chính trị theo đúng quy định, đối với hệ cao đẳng là 75 giờ (41 giờ lý thuyết; 29 giờ thảo luận; 05 giờ kiểm tra); đối với hệ trung cấp là 30 giờ (15 giờ lý thuyết; 13 giờ thảo luận; 02 giờ kiểm tra). Môn Giáo dục chính trị là một trong ba môn thi tốt nghiệp của các trường tổ chức đào tạo theo niên chế.

Hàng năm, các trường chỉ đạo giáo viên phụ trách bộ môn tiến hành rà soát, tích hợp nội dung học tập lý luận chính trị cho phù hợp với đối tượng học sinh, đảm bảo sự cân đối, hài hòa giữa yêu cầu trang bị kiến thức về lý luận chính trị với việc rèn luyện nhân cách, đạo đức, lối sống, ý thức trách nhiệm công dân nhằm thực hiện tốt mục tiêu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo. Lồng ghép việc giáo dục lý luận chính trị vào hoạt động chính khóa và ngoại khóa.

Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp ứng dụng phương pháp dạy học hiện đại, đặc biệt chú trọng đến việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy với các phương tiện hỗ trợ như: máy chiếu, máy vi tính, ti vi, đài, mạng internet giúp học sinh sinh viên tích cực tìm tòi, nghiên cứu và tiếp thu bài tốt hơn.

Ngoài việc sử dụng phương pháp dạy học truyền thống, các trường còn sử dụng và phối hợp các phương pháp dạy học tích cực, lấy người học làm trung tâm, phát huy tính chủ động của người học; chuyển từ “độc thoại” sang “đối thoại” như nêu vấn đề, thảo luận nhóm, đóng vai, tổ chức trò chơi học tập gắn với các vấn đề, các tình huống thực tiễn cụ thể và kiểm tra việc thực hiện của người học.

Giảng viên giảng dạy bài học gắn với thực tiễn xã hội, nghề nghiệp của người học; thường xuyên cập nhật thông tin, đưa các sự kiện, tình huống trong thực tế có tính thời sự hoặc tình huống giả định để người học vận dụng bài học vào giải quyết.

Việc xây dựng đội ngũ cán bộ cho công tác lý luận: Đội ngũ nhà giáo giảng dạy lý luận chính trị được tham gia bồi dưỡng chính trị hè hàng năm vào đầu năm học. Đồng thời các trường bố trí, tạo điều kiện cho nhà giáo tham gia các lớp bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ; tự học, tự nghiên cứu, cập nhật kiến thức. Bố trí cho nhà giáo tham gia các cuộc thi báo cáo viên, tuyên truyền viên giỏi về Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp...

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn tồn tại khó khăn: Theo kết cấu chương trình đào tạo giáo dục nghề nghiệp hiện nay là giảm thời lượng học lý thuyết, tăng thời lượng thực hành, thực tế; đồng thời lồng ghép nhiều nội dung bổ trợ như: lồng ghép giáo dục kiến thức, kỹ năng bổ trợ cho HSSV; các nội dung về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và phòng chống HIV; văn hóa ứng xử trong chương trình đào tạo... nên việc bố trí thời lượng học môn học giáo dục chính trị gặp khó khăn.

Để công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đạt hiệu quả cao trong thời gian tới, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp cần chú trọng một số giải pháp: tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 37- NQ/TW, ngày 09/10/2014 của Bộ Chính trị. Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tổ chức học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng; nâng cao chất lượng cụ thể hóa nghị quyết vào tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị bằng chương trình, kế hoạch cụ thể; tổ chức sơ kết, tổng kết việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng các cấp.  Đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy lý luận chính trị, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong các cơ sở GDNN. Tạo điều kiện cho đội ngũ giảng viên, báo cáo viên học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các địa phương khác./.

Bùi Hồng Phượng - P. Giáo dục nghề nghiệp