Luật số 06/2022/QH15, được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 15 tháng 6 năm 2022. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2024. Luật Thi đua, khen thưởng số 15/2003/QH11 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 47/2005/QH11, Luật số 32/2009/QH12 và Luật số 39/2013/QH13 hết hiệu lực kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành. Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2022 có một số điểm mới như sau:
- Về nguyên tắc trong thi đua: So với hiện hành, bổ sung “minh bạch” trong thi đua.
- Về nguyên tắc trong khen thưởng, so với hiện hành:
+ Bổ sung “minh bạch” trong khen thưởng.
+ Yêu cầu có thêm tính thống nhất đối với công trạng, thành tích đạt được; không còn yêu cầu “tính chất” khen thưởng.
+ Không còn quy định về nguyên tắc kết hợp chặt chẽ động viên tinh thần với khuyến khích bằng lợi ích vật chất.
+ Bổ sung nội dung: Một hình thức khen thưởng có thể tặng nhiều lần cho một đối tượng; không khen thưởng nhiều lần, nhiều hình thức cho một thành tích đạt được; thành tích đến đâu khen thưởng đến đó.
+ Bổ sung nội dung: Chú trọng khen thưởng cá nhân, tập thể, hộ gia đình trực tiếp lao động, sản xuất, kinh doanh; cá nhân, tập thể công tác ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Về hình thức khen thưởng: So với hiện hành, bỏ hình thức khen thưởng “Huy hiệu”. Hiện nay, Huy hiệu để tặng cho cá nhân có đóng góp vào quá trình phát triển của tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Về căn cứ xét thi đua: so với hiện hành, đã bỏ đi căn cứ “Đăng ký tham gia thi đua”.
- Về căn cứ xét khen thưởng: Luật Thi đua, khen thưởng 2022 bao gồm: Thành tích đạt được; Tiêu chuẩn khen thưởng; Điều kiện và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích. Hiện nay là trách nhiệm và hoàn cảnh cụ thể lập được thành tích.
- Về đối tượng được tặng Huân chương lao động: Luật Thi đua, khen thưởng 2022 đối tượng được tặng huân chương lao động ở các hạng bao gồm: Cá nhân; Công nhân, nông dân; Doanh nhân, trí thức, nhà khoa học; Tập thể; Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế khác; Cá nhân, tập thể người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cá nhân, tập thể người nước ngoài. Hiện nay, đối tượng được tặng huân chương lao động ở các hạng bao gồm cá nhân và tập thể.
- Về đối tượng được xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”: So với hiện hành đã bổ sung đối tượng là người sáng tạo tác phẩm văn hóa nghệ thuật khác do Chính phủ quy định.
- Về hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang”: Bổ sung thêm hình thức khen thưởng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” như sau:
+ Thực hiện tặng và truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang” đối với Thanh niên xung phong có thành tích trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành nhiệm vụ, trung thành với cách mạng, có thời gian tại ngũ từ 02 năm trở lên.
+ Thanh niên xung phong hy sinh trong khi làm nhiệm vụ trong các cuộc kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc đã được công nhận liệt sĩ thì được truy tặng “Huy chương Thanh niên xung phong vẻ vang.
- Về hình thức khen thưởng cho người nước ngoài: Hiện nay, người nước ngoài chỉ được xét tặng: “Huân chương Hữu nghị”, Huy chương hữu nghị, “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước”. Theo Luật Thi đua, khen thưởng 2022, người nước ngoài được xét tặng khen thưởng bổ sung các hình thức như sau:
+ Huân chương Hồ Chí Minh.
+ Huân chương Độc lập hạng Nhất, Nhì, Ba.
+ Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba.
+ Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
- Về bình đẳng giới trong thi đua, khen thưởng: Luật Thi đua, khen thưởng 2022 bổ sung quy định: Bảo đảm bình đẳng giới trong thi đua, khen thưởng./.
Lê Anh Dũng - Văn phòng Sở